Author: admin

It is one of the world’s most remarkable classic and excels all in its moral appeal. It is full of lessons for all and deserves to be read with interest and benefit by all lovers of healthy literature. It is noted for its poetic excellences and is the oldest specimen of epic poetry. For the […]

|| आचार्य देवो भव || In Shukla Yajurveda, there is Taittiriya Upanishad. This Upanishad is further divided into three parts, namely, Shiksha Valli, which is the first of six Vedangas. It is the science of Phonetics and Pronunciation. The second is the Brahmananda Valli and the third is Bhrugu Valli. The Second and Third deal […]

पंचमवेद आयुर्वेद आयुरसमीन विद्यतेsनेन वा आयुर्विनदतीत्ययुर्वेद ||अ.१.२३|| आयुष्याच्या हिताचा विचार ज्यामध्ये केल्या जातो तसेच दिर्घ आयुष्याविषयी उपदेश ज्यात आहे त्यालाच आयुर्वेद म्हणतात. हे मुला ! आयुर्वेदाचे दोन प्रमुख उद्देश आहेत. रोगाने त्रासलेलया रोगापासून मुक्ती व रोगमुक्त असणाऱ्या लोकांच्या आरोग्याचे रक्षण. वत्स सुश्रुत ! इह खलवायुर्वेदप्रयोजनम् व्या ध्यूपसृष्टानाम् व्याधिपरिमोक्ष: स्वस्थस्य रक्षनकनच्य ||सु.स.अ.१.२२|| आयुर्वेद म्हणजे ज्यात आरोग्याच्या […]

प्राचीन भारतातील कायदे व न्यायपद्धतीचे मूळस्त्रोत  || यतो धर्म स्ततो जया: || महाभारत हे धर्मयूद्ध होते. त्या युद्धाला काही नितीनियम होते, जसे आजच्या आधुनिक जगात युद्धामध्येही रेडक्रॉसमध्ये काम करित असलेल्या वाहनावर व कर्मं चार्‍यावर कोणत्याही पक्षाने हल्ला करायचा नसतो; तसेच महाभारत युद्धात सकाळी सूर्योदयापूर्वी युद्ध सुरू करावयाचे नाही व सूर्यास्तानंतर सुरू ठेवायाचे नाही असा दंडक […]

वेदनाम सामवेदोस्मि देवानामस्मि वासव: | इंद्रियणाम मनष्चस्मि भूतानामस्मि चेतना ||२२|| भगवतगीता: अध्याय १० भगवत गीते मध्ये श्रीकृष्णाने अर्जुनाला विभूति योगात स्पष्टपणे संगितले आहे की, वेदांमध्ये मी सामवेदात आहे. यावरून हे लक्षात येते की सर्व वेदांमध्ये सामवेद किती महत्वाचा आहे. या लेखात पुढे जाण्यापूर्वी आपण प्रथम सामवेदाविषयी काही महत्वाच्या ठळक गोष्टी पाहू. ०१] सामवेद हा भारत-यूरोपा […]

संस्कृत आणि गणित अर्थात सांस्कृतिक गणितशास्त्र [Ethnomathematics] यथा सिखा मयूरानाम, नागानाम मन्यो यथा | तद्वत वेदांगा सहत्रानाम, गणितं मुर्धनाम स्थितम || ज्याप्रमाणे, मोराच्या डोक्यावर तूरा असतो, नागाच्या मस्तकावर मणी असतो, त्याचप्रमाणे, सर्व वेदांग शास्त्रामध्ये गणित खूप महत्वाचे आहे. आजच्या लेखात आपण संस्कृत मध्ये गणित या विषयाचे काय काय साहित्य उपलब्ध आहे हे पाहणार आहोत. जगभरात […]

संस्कृत भाषा ही भारताने जगाला दिलेली एक अभूतपूर्व देणगी आहे. संस्कृत ही अत्यंत अचूक, संपूर्ण, वैज्ञानिक, मधुर व श्रीमंत भाषा आहे. जगातील कुठल्याही भाषेपेक्ष जास्त अक्षरे व शब्द संस्कृत भाषेत आहेत. संस्कृत साहित्यात काव्य, नाटक, तत्वज्ञान, तांत्रिक, वैज्ञानिक व धार्मिक ग्रंथांचा सामावेश होतो. आदि काळापासून संस्कृतचे ज्ञान मौखिक पद्धतिने पिढ्यान पिढ्या प्रसृत करण्यात आलेले आहे. […]

एकविसाव्या शतकात लोकशाही मधील एक अत्यंत महत्वाचा घटक म्हणजे सामाजिक माध्यमे. मागच्या शतकाच्या शेवटी शेवटी विदयूत माध्यमांचा प्रसार व्हायला सुरुवात झाली. साधारणत: १९९९ च्या मागे पुढे, प्रथम भारतात विद्युतकसंदेश प्रणाली सुरू झाली. माहिती जतन करून ठेवण्यासाठी फ्लॉपी, नंतर सीडी, डीव्हीडी अशी हळू हळू वाटचाल सुरू झाली. बाइट (१ अक्षर किवा १ मुळाक्षर) ह्या परीमाणा पासून […]

Kālidāsa was a Classical Sanskrit writer, widely regarded as the greatest poet and dramatist in the Sanskrit language of India. His plays and poetry are primarily based on the Vedas, the Ramayana, the Mahabharata and the Puranas. His surviving works consist of three plays, two epic poems and two shorter poems. Much about his life […]

21st June is commemorated as a Yoga Day world over now. It is a matter of great proud for India that due to constant efforts, government of India could convince World Health Organization (WHO) about the important and necessity of Yoga practices in modern times also. In common parlance, yoga is understood as adopting some […]